James Ensor: Dem duivelsch schutter der van binnen lacht




Wie zei nog dat Oostende een saaie stad is? Hoe kan je dat trouwens zijn als je zo'n interessante inwoner gehad hebt als James Ensor? De meester die zich meesterlijk vermomde met kleine hoedjes en maskers. De man die het helse in het menselijk bestaan naar boven bracht in zijn kunst. De artiest die opkwam voor het miskende Oostende.
"Ik was geboren aan de zee, ik ben haar kind en haar minnaar", sprak Ensor ooit. Zijn geboortestad Oostende was zijn muze en grote inspiratiebron. Z'n huisje, gelegen aan het Petrus-en-Paulusplein, staat er anno 2023 nog steeds te blinken. Gelegen in het hart van de stad, staat zijn huisje-met-een-gevel vol-maskers open voor publiek. Wie binnenwandelt, stapt binnen in een wereld van uitbundige kunst en een verzameling curiosa.
En nu we toch over maskers spreken... wist je dat Ensor er een patent op had? Echt waar! In 1889, jaren voor de gekende Venetianen, bedacht Ensor de zogenoemde 'Picsou carnavalsmaskers'. Deze maskers waren versierd met veren, schelpen, kralen en bollen. Ze waren een grote hit bij de Oostendenaars en werden zelfs verkocht in Brussel en Parijs.
Maar James Ensor was meer dan alleen een schilder met een gekke bril en een fascinatie voor maskers. Hij was een rasechte kunstenaar die de grenzen van de kunst verlegde. Zijn werk was vaak satirisch en grotesk, maar ook broeierig en angstaanjagend. Hij gebruikte felle kleuren en wilde penseelstreken om de duistere kant van de mensheid te tonen. Skeletten, demonen en maskers spelen vaak de hoofdrol in zijn schilderijen. Zelfs God en Christus zijn niet veilig voor zijn kritische blik.
Ensor was geen makkelijke man. Hij was een einzelgänger die zich vaak terugtrok uit de mensenmassa. Maar onder die harde schil schuilde een gevoelig hart. Een hart dat bloedde voor de armen en onderdrukten. Ensor was een groot bewonderaar van de socialistische beweging en hekelde in zijn werk de uitbuiting van de arbeidersklasse.
James Ensor was een genie, een zonderling en een rebels kunstenaar die een stempel drukte op de kunstgeschiedenis. Zijn werk is nog steeds actueel en relevant, en het blijft ons verbazen en fascineren. Dus de volgende keer dat je in Oostende bent, vergeet dan niet om het huisje van James Ensor te bezoeken. Stap binnen in zijn wereld van kunst en curiosa, en laat je meevoeren door de duivelse maar geniale geest van deze Oostendse meester.