Kolombia Ọmọ Yorùbá

Àwọn ènìyàn Kolombia jẹ́ àwọn ọmọ Yorùbá tó kúrò ní ilẹ̀ Yorùbá lákòókò ìjà orílẹ̀-èdè Yorùbá lọ́dún 1840. Wọ́n kúrò ní ilẹ̀ Yorùbá tí wọ́n sì rìn wá sí Ìpínlẹ̀ Magdalena ní Colombia, níbi tí wọ́n ti gbé níbẹ̀ títí di òní.

Àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia tún jẹ́ àwọn tó ṣe àṣà Yorùbá ní ti èdè, àṣà àti àgbà. Wọ́n ń sọ èdè Yorùbá, wọ́n ń ṣe àṣà Yorùbá, wọ́n sì ń gbàgbọ́ nínú àwọn ọlọ́rún Yorùbá.

Nínú àṣà àgbà Yorùbá, àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia pín sí àwọn ẹ̀ka mẹ́rin, ìyẹn ní: Ògbóni, Òṣù, Ìjẹ̀ṣà àti Ẹ̀gbá.

• Ògbóni: Ògbóni jẹ́ àwọn ọlájú ọlọ́gbọ́n tí ó ní ikọ́ gíga nígbà ìgbà lọ. Nígbà ìgbà náà, wọn ní ọ̀rọ̀ nínú ìṣèlú àgbà, wọn sì jẹ́ àwọn tó ń ṣe àgbà fún àwọn oba.
• Òṣù: Òṣù jẹ́ àwọn ọlájú ọ̀gbọ́n nígbà ìgbà lọ. Wọ́n jẹ́ àwọn tó mọ̀ nípa ògbó ogbìn àti ọ̀gbà, wọ́n sì jẹ́ àwọn tó ń ṣe àgbà fún àwọn ará ológbà.
• Ìjẹ̀ṣà: Ìjẹ̀ṣà jẹ́ àwọn ọlájú ọ̀gbọ́n nígbà ìgbà lọ. Wọ́n jẹ́ àwọn ọlájú ọlọ́rọ̀ tí ó ní ògì àti ọ̀gbà. Wọ́n sì jẹ́ àwọn tó ń ṣe àgbà fún àwọn ará ológbà.
• Ẹ̀gbá: Ẹ̀gbá jẹ́ àwọn ọlájú ọ̀gbọ́n nígbà ìgbà lọ. Wọ́n jẹ́ àwọn ọlájú ọlọ́rọ̀ tí ó ní ògì àti ọ̀gbà. Wọ́n sì jẹ́ àwọn tó ń ṣe àgbà fún àwọn ará ológbà.

Láti ìgbà tí àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia kúrò ní ilẹ̀ Yorùbá, wọ́n ti ní àwọn túnṣe ohun inú ara wọ́n. Ní ọdún 1957, wọ́n ṣẹ́ ègbá fún tí wọ́n lè ṣe àgbà léni túnṣe ohun inú ara wọ́n. Ọ̀gbá tí wọ́n ṣe náà tí a ń pè ní "Ògbá Yorùbá Kolombia" ni.

Ògbá Yorùbá Kolombia jẹ́ ọ̀gbá tí ó tóbi tí o ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọ̀gbà àti ọ̀rẹ́. Ní ọ̀gbá náà ni àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia ń ṣe àwọn àgbà wọn àti àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ àgbà wọn.

Àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia ń ṣe àgbà Yorùbá láti ìgbà tí wọ́n dé sí Colombia. Àwọn àgbà wọ́n ma ń ṣe nínú àwọn àgbà tí ó gbàgbé ọ̀rọ̀ Yorùbá tí wọ́n sì ṣọ̀rọ̀ èdè Spanish nìkan.

Àwọn àgbà tí àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia ń ṣe ni:

• Ọ̀pọn-Ifá: Ọ̀pọn-Ifá jẹ́ àgbà tí ó ń lo ẹ̀rọ àsà àti ègbà. Ní àgbà náà, àwọn ọ̀rún Yorùbá tí wọ́n ń jẹ́ ẹ̀rọ àsà ni wọ́n ń sòrò.
• Oṣun-Òṣogbo: Oṣun-Òṣogbo jẹ́ àgbà tí ó ń ṣe fún ọlọ́rún Osun. Ní àgbà náà, àwọn ọ̀rún Yorùbá tí wọ́n ń jẹ́ ẹ̀rọ àsà ni wọ́n ń sòrò.
• Ọ̀gún-Ọ̀ṣọ: Ọ̀gún-Ọ̀ṣọ jẹ́ àgbà tí ó ń ṣe fún ọlọ́rún Ọ̀gún. Ní àgbà náà, àwọn ọ̀rún Yorùbá tí wọ́n ń jẹ́ ẹ̀rọ àsà ni wọ́n ń sòrò.

Nígbà àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia ń ṣe àwọn àgbà wọn, wọ́n ma ń ṣe àwọn àgbà tí ó gbàgbé ọ̀rọ̀ Yorùbá, wọ́n sì ṣọ̀rọ̀ èdè Spanish nìkan. Ní àwọn ọdún àìpẹ́ yìí, àwọn ọ̀dọ́ Yorùbá Kolombia nínú wọn láti kọ̀ ọ̀rọ̀ Yorùbá àti àṣà Yorùbá.

Igbà tí wọn bá ṣe àwọn àgbà tí wọ́n gbàgbé ọ̀rọ̀ Yorùbá, wọ́n ma ń ṣe nínú àwọn àgbà tí wọ́n gbàgbé ọ̀rọ̀ Yorùbá, wọ́n sì ṣọ̀rọ̀ ọ̀rọ̀ Yorùbá nìkan.

Àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia jẹ́ àpẹẹrẹ tó dára tí ó fihàn pé àṣà àgbà Yorùbá jẹ́ àṣà tó gbilẹ̀. Látìgbà tí wọ́n kúrò ní ilẹ̀ Yorùbá, wọ́n ti ń ṣe àṣà Yorùbá nínú èdè, àṣà àti àgbà. Èyí fihàn pé àṣà Yorùbá jẹ́ àṣà tó ṣe pàtàkì fún àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia.

Ìtàn àwọn ọmọ Yorùbá Kolombia kọ́ wa pé àṣà àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó tóbi ju ọ̀rọ̀ èdè lọ. Àṣà àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó jẹ́ mọ́ ọkàn àti ọ̀rọ̀ tí ó ṣe pàtàkì fún gbogbo àwọn ọmọ Yorùbá.

A ní láti gbà àṣà àgbà Yorùbá. Àṣà àgbà Yorùbá jẹ́ ọ̀rọ̀ tó ṣe pàtàkì fún gbogbo àwọn ọmọ Yorùbá,