Lễ Lá: Vẹn nguyên giá trị văn hóa qua thời gian

Giữ lửa truyền thống

Lễ Lá, còn được gọi là Lễ Vu Lan báo hiếu, là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của người dân Việt Nam. Bắt nguồn từ truyền thuyết về Bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi địa ngục, ngày này nhằm tưởng nhớ công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ.

Trong dòng chảy thời gian, Lễ Lá vẫn giữ nguyên giá trị văn hóa sâu sắc. Đây là dịp để các gia đình bày tỏ lòng biết ơn, tri ân đến đấng sinh thành, những người đã hy sinh cả cuộc đời để nuôi dưỡng và chăm sóc chúng ta. Từ xa xưa, người Việt đã có câu "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", thấm nhuần đạo lý uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa.

Hương sắc mùa Vu Lan

Mỗi độ tháng Bảy về, khắp các ngõ xóm lại rộn rã sắc màu của lá sen, lá bàng. Những chiếc lá xanh biếc, vàng ươm được cắt tỉa công phu, xếp thành những chiếc mâm ngũ quả đẹp mắt, là vật phẩm không thể thiếu trong mỗi gia đình vào Lễ Lá.

Mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ hành - kim, mộc, thủy, hỏa, thổ - như một lời cầu nguyện cho sự đủ đầy, an khang thịnh vượng. Người ta còn dùng lá chuối cắt thành hình con cá chép, biểu tượng cho sự may mắn, vượt vũ môn hóa rồng.

Lễ cúng trang nghiêm

Vào đêm trước ngày Lễ Lá, các gia đình thường chuẩn bị một lễ cúng trang trọng để tưởng nhớ và cầu nguyện cho cha mẹ đã khuất. Mâm cúng thường có các món ăn chay như chè sen, xôi gấc, canh nấm, mứt sen... thể hiện tấm lòng thành kính và sự tưởng nhớ người đã mất.

Trong không gian tĩnh lặng, khói hương nghi ngút, tiếng kinh cầu của các thành viên gia đình vang lên như một lời tri ân sâu sắc. Đứa con trở về, thấp thoáng bóng dáng cha mẹ già yếu, lòng trào dâng nỗi xúc động bồi hồi.

Đêm hoa đăng và thả đèn trời

Đêm Lễ Lá còn gắn liền với tục thả hoa đăng và đèn trời. Những chiếc hoa đăng được thả trôi trên sông, mang theo những ước nguyện về sức khỏe, bình an và hạnh phúc cho người thân. Đèn trời cũng được thả lên bầu trời đêm, sáng rực như ngàn vì sao lung linh.

Ngắm nhìn những chiếc đèn trôi trên sông hay bay trên trời đêm, người ta như cảm thấy sự gắn kết với những người thân yêu đã khuất. Đó cũng là một cách để chúng ta thả trôi những ưu phiền, xua tan những nỗi buồn và thêm trân trọng cuộc sống.

Vượt thời gian và không gian

Trải qua bao thế hệ, Lễ Lá vẫn giữ trọn vẹn ý nghĩa và giá trị văn hóa của mình. Trong thời đại hiện đại, khi cuộc sống hối hả và bận rộn, nhiều người vẫn cố gắng dành thời gian để về quê, sum họp cùng gia đình, tham gia lễ cúng và các hoạt động truyền thống.

Lễ Lá không chỉ là một ngày lễ, mà còn là một sợi dây vô hình gắn kết các thành viên gia đình, thế hệ trước và thế hệ sau. Đây là dịp để chúng ta bày tỏ lòng hiếu thảo, tôn vinh công lao của cha mẹ và tưởng nhớ đến những người thân đã khuất. Trong không khí trang nghiêm và ấm áp của Lễ Lá, chúng ta càng thêm trân trọng những giá trị truyền thống và tình cảm gia đình thiêng liêng.