Laos: Déta is an-ghalar mheitile
Bhí Laos ar na liosta buicéad sa domhan go dtí gur tharla tragóid uafás ann sa bhliain 2024. Bhuail an-ghalar mheitile an tír agus maraíodh sé duine fichead. Ní raibh an-ghalar seo riamh roimhe sin i Laos, agus ní raibh aon chosaint in ag daoine ar bith i gcoinne.
Bhí foireann de dhochtúirí ón Eagraíocht Dhomhanda na Sláinte (EDS) tabhartha go Laos chun cuidiú leis an tsraith nua seo a shaothrú. Chuir an EDS foireann saineolaithe chun an víreas a aithint agus cóir leighis a fhorbairt air. D'fhorbair an EDS freisin clár vacsaíne a thugtar Séama An-Ghalar Mheitile (SÁGM) air. Tá an vacsaín seo éifeachtach i gcoinne an-ghalar mheitile agus tá sé ar fáil do gach duine i Laos.
Tá an-ghalar mheitile faoi smacht anois i Laos, ach tá an t-EDS fós ar alert ardghearr. Tá an víreas fós ann agus is féidir leis dul i bhfeidhm arís aon lá. Tá an EDS ag obair le Rialtas na Laoise chun an-ghalar mheitile a chosc agus chun an tír a choinneáil sábháilte ó ghalar tógálach eile.
Is treoir é seo do dhaoine a bhfuil fonn a dhéanamh i Laos tar éis an-ghalar mheitile.
* Cad é an-ghalar mheitile? Is galar víreasach é an-ghalar mheitile a chuireann tionchar ar an ae. Is féidir leis an víreas seo scaipeadh trí shrón na sróinte nó na súl agus is féidir leis éifeachtaí tromchúiseacha a bheith aige, leithéid náusea, vomiting, and diarrhea.
* Cad iad na hairíonna den-ghalar mheitile? I measc na hairíonna den-ghalar mheitile tá fever, headache, muscle aches, and joint pain. I gcásanna tromchúiseacha, is féidir leis an víreas dul i bhfeidhm ar an ae agus is féidir leis seo a bheith marfach má ní dhéantar cóir leighis air.
* Conas a scaipeann an-ghalar mheitile? Is féidir leis an víreas seo scaipeadh trí shrón na sróinte nó na súl agus is féidir leis éifeachtaí tromchúiseacha a bheith aige, leithéid náusea, vomiting, and diarrhea.
* Conas a chosnaím mé féin ó an-ghalar mheitile? Tá a lán ruda is féidir leat a dhéanamh chun thú féin a chosaint ó an-ghalar mheitile, lena n-áirítear:
* Wash your hands frequently with soap and water.
* Avoid touching your face.
* Get vaccinated against measles.
* Stay home if you are sick.
* Cad é cóir leighis do an-ghalar mheitile? Níl aon chóir leighis sonrach do an-ghalar mheitile. Is féidir le cóir leighis tacaíochta, ar nós fluids and rest, cabhrú le do chorp an víreas a thriomú. I gcásanna tromchúiseacha, is féidir a bheith ag teastáil ó ospidéalú.
Má tá tú ag pleanáil dul go Laos, tábhachtach é go gcoinnigh tú ort féin i gcoinne an-ghalar mheitile. Féadfaidh tú seo a dhéanamh trí na céimeanna seo a leanas a leanúint:
* Get vaccinated against measles. Is é an vacsaín SÁGM an bealach is fearr chun tú féin a chosaint ó an-ghalar mheitile. Tá an vacsaín seo ar fáil ó do dhochtúir nó ó chliaic sláinte áitiúil.
* Wash your hands frequently with soap and water. Tá sé seo go háirithe tábhachtach nuair a bhíonn tú i láthair daoine a bhfuil an-ghalar mheitile orthu.
* Avoid touching your face. Is é seo bealach eile is féidir leis an víreas teacht isteach i do chorp.
* Stay home if you are sick. Má tá tú ag mothú go breoite, fan abhaile chun nach scaipfidh tú an víreas.
Trí na céimeanna seo a leanas a leanúint, is féidir leat cabhrú le do féin a chosaint ó an-ghalar mheitile.