Lazarus Muoka




Ni èyí tún ni ọ̀rọ̀ tí a sọ nípa ọ̀rọ̀ náà

Ẹ̀gbẹ́ àgbà tí ó gbàgbé orúkọ̀ rè ní orí ìmọ̀ Sadìmu, ẹ̀dá tí a gbọ́ nítorí ọ̀rọ̀ ẹ̀sùn tí a kọ́ sọ èyí tí ó ṣe lọ́wọ́ àwọn àgbà tí n ṣiṣẹ́ lábé rè. Ọ̀nà nígbà tí ọ̀rọ̀ náà ṣẹ̀ṣẹ̀ bẹ̀rè, ọ̀rọ̀ náà ṣubu gẹ́gẹ́ bí ìjì tí ó ṣubú lára, tí ó sì gbọ̀ngbọ̀n lára àwọn akẹ́gbẹ́ rè. Ní àkókò yẹn, ó jẹ́ ẹ̀sùn tí àwọn ènìyàn kò rí ṣe bí ohun ọ̀rọ̀. Ní ti gidi, àwọn àgbà tí ó gbàgbé orúkọ̀ wọn ní ìgbà yẹn kò fiyà sí ọ̀rọ̀ tí a kọ́ sọ, ní àgbà tẹ́lẹ̀́, àwọn rí ọ̀rọ̀ tí a kọ́ sọ gẹ́gẹ́ bí ohun tí kò ṣe pàtàkì, wọn kò sí àkókò àti agbára láti máa bá ọ̀rọ̀ àgbà yẹn tan, nígbà tí wọn sì rò pé ọ̀rọ̀ yìí kò ní ipa tí ó burú, wọn kò sí àkókò láti ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ.

Nígbà tí ọ̀rọ̀ náà ṣẹ̀ṣẹ̀ gbọ̀ngbọ̀n, àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà ní Sadimu ni wọn ṣe yọjú tí wọn fi máa ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ. Ọ̀rọ̀ tí àwọn àgbà ní Sadimu gbọ́ ní tún ni kedere pé tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà bá gbàgbé orúkọ̀ wọn, Sadimu lẹ́yìn náà yóò di irú oko tí a kò lè yanjú, tí ó sì jẹ́ pé ibi tí ó gbẹ̀ lọ ni ó tún ń gbẹ̀ lọ kò yẹ. Wọn sì ṣàgbà gùn-ún láti ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ.

Àkọ́ àwọn ìgbésẹ̀ wọ̀nyí ni pé wọn rí ìpínnu láti kọ̀ sọ ọ̀rọ̀ àgbà yìí tí àwọn àgbà ẹ̀gbẹ́ náà sọ. Ní àgbà tẹ́lẹ́, wọn fúnni ẹ̀kún lẹ́yìn ọ̀rọ̀ tí wọn sọ ṣe bí ohun tó ṣe pàtàkì, wọn ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ tí ó mú kí àwọn àgbà gbọ́ tí wọn sì ronú gbé àwọn ọ̀rọ̀ tí wọn sọ ṣe bí ẹ̀sùn tí a fi kọ́ wọn.

Nígbà tí àwọn àgbà gbọ́ ọ̀rọ̀ tí wọn sọ ṣe bí ẹ̀sùn tí a fi kọ́ wọn, wọn dé ìgbà tí wọn mọ́ sí ọ̀rọ̀ wọn. Nítorí náà, wọn kò ṣe jẹ́ i pé àwọn ìgbésẹ̀ wọ̀nyí tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà kọ́ wọn ṣe nígbà náà, wọn gbàgbé láì ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ.

Nígbà tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà gbọ́ pé àwọn àgbà ti kọ́ sáfẹ́, wọn dá ìgbìmọ̀ sílè̀, ní àgbà tẹ́lẹ́, wọn kọ̀ sọ àwọn àṣà tí wọn ní ṣe nípa àwọn òfin àgbà tí ó jẹ́ mọ́ ìpínnu tí wọn ṣe pé kí àwọn àgbà máa gbàgbé orúkọ̀ wọn, ní àgbà tẹ́lẹ́, wọn ṣe ìdájọ́ tí ó ní ì bámu fún irú àṣà àgbà tí àwọn àgbà ṣe yìí.

Nígbà tí àwọn àgbà tí kọ́ sáfẹ́ yìí gbé ọ̀rọ̀ náà wá ṣe àyẹ̀wò, ọ̀rọ̀ yìí dà bí ẹ̀sùn tí a fi kọ́ wọn, ní àgbà tẹ́lẹ́, àwọn kò fiyà sí ọ̀rọ̀ tí a kọ́ sọ, ní ti gidi, wọn ṣe àwọn àgbà tí ó máa ń ṣe irú àwọn àṣà tó burú yìí.

Nígbà tí ẹ̀gbẹ́ àgbà gbọ́ ọ̀rọ̀ tí àwọn àgbà ti kọ́ sáfẹ́ sọ, wọn dá ìgbìmọ̀ sílè̀ ní àgbà tẹ́lẹ́, wọn kọ̀ sọ àwọn àṣà tí wọn ní ṣe, wọn ti ṣe àwọn àṣà yìí nígbà tí àwọn náà ṣì jẹ́ àgbà, ní àgbà tẹ́lẹ́, wọn ṣe ìdájọ́ tí ó ní bámu fún irú àwọn àṣà àgbà tí àwọn àgbà wọ̀nyí ṣe.

Nígbà tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà yìí ti bá ìbámu tí ó yẹ láti gbẹ́ àpẹ́rẹ̀ wọn kúrò nínú àwọn àgbà tí ó gbàgbé orúkọ̀ wọn, àwọn àgbà yìí sì tún ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ tí ó gba àwọn àgbà wọ̀nyí lẹ́yìn, tí ó sì mú kí wọn gbàgbé orúkọ̀ wọn.

Ìbámu tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà ti Sadimu ṣe láti gbẹ́ àpẹ́rẹ̀ wọn kúrò ní àwọn àgbà tí ó gbàgbé orúkọ̀ wọn ni àpẹẹrẹ̀ tó kàn án sí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà yòókù láti tún ṣe àwọn ìgbésẹ̀ tí ó yẹ. Nígbà tí àwọn àgbà tí ó yẹ àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà yìí bá gbọ́ ọ̀rọ̀ tí àwọn ẹ̀gbẹ́ àgbà tí ó jẹ́ ẹ̀gbẹ́ sí wọn sọ, wọn gbọ́ ní tún ní kedere pé wọn gbọ́dọ̀ rí ìgbà tí wọn yóò gbẹ́ àpẹ́rẹ̀ wọn kúrò nínú àwọn àgbà tí ó ń ṣe irú àwọn àṣà tí ó burú yìí.