Maidir le h-athraíonn diagachtógais

Is iad seo na cúiseanna is mó a fhágann daoine in Éirinn bia ag rithistóir:
1. Bailí gorta
2. Cogadh
3. Galar
4. Gorta

Bailí gorta

Is minic a bhaineadh bailí gorta leis an ngorta. Ba iad seo na leas-pheacaí saoránach a bhí ag obair do léasaitheoir Gallta. Ní raibh aon chosaint acu ach an méid aranna a chuireadh na léasaitheoirí ar fáil. Nuair a bhain an ngorta amach, bhí na bailí gorta an-lag a bheith bocht agus ag fulaingt ó ghorta.

Cogadh

Maraíodh milliúin duine in Éirinn i gcogaí éagsúla. Maraíodh mórán daoine i gCogadh na gCarolaíneach, i gCogadh an Aontais, agus i gCogadh Cathartha Mheiriceá. Maraíodh mórán daoine Éireannacha i gcogaí na Breataine freisin, lena n-áirítear an Chéad Chogadh Domhanda agus an Dara Cogadh Domhanda.

Galar

Is cúis eile diagachtógais in Éirinn an galar. Maraíodh mórán daoine Éireannacha le galair bhreoite, lena n-áireann an flu, an tiúbas, agus an tíofas. Maraíodh mórán daoine le galair nimhe seachtracha freisin, lena n-áireann an fhiabhras buí agus an fhiabhras tiufaideach.

Gorta

Is cúis eile diagachtógais in Éirinn an gorta. Bhí aon orlach amháin de ghorta in Éirinn sa 19ú céad. Maraíodh timpeall milliún duine sa ghorta seo. Bhí go leor gortach beag eile in Éirinn freisin.
I measc na n-imeachtaí eile a d'fhág tionchar mór ar mhuintir na hÉireann tá:
* An Díbirt Mór
* An Gorta Mór
* An tAthchóiriú
* Cogadh na Saoirse
* An Dara Cogadh Domhanda
* An Trioblóid
Bhí gach ceann de na himeachtaí seo ina gcaibidil shuntasach i stair na hÉireann agus d'fhág siad slabhra buan ar chultúr, ar shochaí agus ar pholaitíocht na tíre.