Ng'ombe alikuwa amesimama kwa utulivu, mdomo wake ukiwa wazi na ulimi wake ukinyong'onyea. Nilikuwa naishikilia fimbo yangu kwa nguvu, nikiwa tayari kumkata mnyama huyo kama angeanza kusonga. Lakini hakusogea. Alisimama pale pale kama sanamu, macho yake yakitazama mbali.
Nilikuwa nikifanya kazi kwenye shamba siku hiyo, nikitumia siku nzuri ya jua. Ng'ombe wangu walikuwa wakichunga kwenye meadow, na nilikuwa nikijaribu kuwafanya wakusanye kuni. Walikuwa wakisogea polepole, wakitafuta nyasi bora zaidi, na nilikuwa nikianza kukata tamaa. Nilikuwa nimeshafanya kazi kwa saa kadhaa, na jua lilianza kupata urefu. Nilikuwa nikijisikia kuchoka na kuudhiwa, na nilikuwa tayari kwenda nyumbani.
Lakini kisha ng'ombe huyo akasimama. Alisimama bila kusonga, na nikaona kitu cheusi kikitoka kinywani mwake. Nilitaka kusonga karibu ili kuona kilichotokea, lakini sikutaka kumtisha. Niliendelea kumshikilia fimbo yangu, nikimwangalia kwa makini.
Baada ya dakika chache, ng'ombe huyo akatoka kwenye usingizi wake. Aligeuka na kuniangalia, na kisha akaanza kunitembea kwa polepole. Nilijua kwamba alikuwa anakaribia kuniambia jambo muhimu, kwa hivyo nilibaki utulivu na nikamruhusu anisogelee.
Ng'ombe huyo aliposimama mbele yangu, alitoa sauti ya upole. Ilikuwa sauti ya huzuni na maumivu, na nilijua kwamba kulikuwa na kitu kibaya sana.
"Nimepoteza njia yangu," ng'ombe huyo akasema. "Sijui niko wapi au jinsi ya kurudi nyumbani."
Nilikuwa na mshtuko. Sikutarajia ng'ombe huyo kuzungumza. Sikuamini kuwa inawezekana. Lakini nilijua kuwa ng'ombe huyo alikuwa ananiambia ukweli, kwa hivyo nikamsikiliza kwa makini.
Ng'ombe huyo aliniambia jinsi alivyopotea. Aliniambia kwamba alikuwa akitafuta chakula siku moja alipojikuta katika msitu. Aligonga miti na kupata njia yake, na hatimaye akajikuta kwenye shamba. Aliniambia kwamba alikuwa akifanya kazi kwenye shamba kwa wiki kadhaa, lakini hakuelewa lugha ya watu waliomiliki shamba hilo. Aliniambia kwamba alikuwa ameanza kunyong'onyea, kwa sababu hakuelewa alikokuwa au jinsi ya kurudi nyumbani.
Nilimuonea huruma ng'ombe huyo. Nilijua ni jinsi gani ilivyokuwa kupotea na kuogopa. Nilimwambia kwamba nitamsaidia kurudi nyumbani, na akanitabasamu kwa shukrani.
Niliongoza ng'ombe huyo kupitia shamba na nje ya uzio. Nikampeleka barabarani, na baada ya muda tulifika kwenye kijiji. Ng'ombe huyo alitabasamu nilipompeleka kwenye zizi lake, na kisha akaingia ndani. Nilifurahi sana kumsaidia, na nilijua kwamba hatanisahau kamwe.