De geschiedenis van de banden tussen Marokko en Spanje is lang en complex. Beide landen liggen tegenover elkaar aan de Straat van Gibraltar en hebben een rijke geschiedenis van interactie en uitwisseling.
In de middeleeuwen was Marokko een belangrijk centrum van islamitische cultuur en leren. Het was de thuisbasis van de beroemde Universiteit van Al Karaouine, die al sinds de 9e eeuw bestaat. Spaanse studenten reisden vaak naar Marokko om te studeren aan deze universiteit en werden blootgesteld aan islamitische filosofie, wetenschap en kunst.
In de 15e eeuw begon Spanje zijn koloniale rijk uit te breiden in Noord-Afrika. In 1497 namen de Spanjaarden de stad Melilla in en in 1505 bezetten ze Ceuta. Deze steden werden Spaanse enclaves in Noord-Afrika en werden gebruikt als bases voor militaire operaties tegen Marokko.
Marokko verzette zich tegen Spaanse overheersing en er vonden talrijke oorlogen en opstanden plaats tussen de twee landen. In de 17e eeuw werd Marokko geregeerd door de Alaouitische dynastie, die erin slaagde de Spanjaarden uit het grootste deel van het land te verdrijven. Ceuta en Melilla bleven echter in Spaanse handen.
In de 19e eeuw nam de Spaanse invloed in Marokko toe. In 1860 bezetten de Spanjaarden de stad Tétouan en in 1884 richtten ze een protectoraat op over het noorden van Marokko. Dit protectoraat duurde tot 1956, toen Marokko onafhankelijk werd.
Sinds de onafhankelijkheid van Marokko zijn de betrekkingen tussen het land en Spanje gecompliceerd geweest. Er waren periodes van samenwerking en vrede, maar ook periodes van spanning en conflict. Een van de belangrijkste geschilpunten tussen de twee landen is de kwestie van de Westelijke Sahara.
De Westelijke Sahara is een voormalige Spaanse kolonie die in 1975 werd bezet door Marokko. Marokko claimt dat de Westelijke Sahara een integraal onderdeel van zijn grondgebied is, terwijl de inheemse Sahrawi-bevolking een onafhankelijke staat eist. Spanje heeft geen officiële positie ingenomen over de kwestie van de Westelijke Sahara, maar het heeft wel verklaard dat het de zelfbeschikkingsrechten van het Sahrawi-volk steunt.
De kwestie van de Westelijke Sahara is een belangrijke bron van spanning tussen Marokko en Spanje. In 2021 ontstond er een diplomatieke crisis tussen de twee landen nadat Spanje besloot de leider van de Sahrawi-regering toe te laten op zijn grondgebied voor medische behandeling. Marokko was woedend over deze stap en riep zijn ambassadeur in Spanje terug.
Ondanks de spanningen tussen de twee landen blijven Marokko en Spanje belangrijke partners. Beide landen zijn leden van de Europese Unie en werken samen op een aantal gebieden, waaronder handel, veiligheid en immigratie. Marokko is ook een belangrijke bestemming voor Spaanse toeristen.
De toekomst van de betrekkingen tussen Marokko en Spanje is onzeker. De kwestie van de Westelijke Sahara blijft een bron van spanning tussen de twee landen. Er zijn ook een aantal andere kwesties die de betrekkingen kunnen beïnvloeden, zoals immigratie en drugshandel. Desondanks zijn Marokko en Spanje belangrijke partners en er zijn goede redenen om aan te nemen dat hun relatie de komende jaren zal blijven bestaan.