NMDC

NMDC - राष्ट्रीय खनिज विकास निगम

मी देशाबाहेरील मानवी विकासाच्या प्रक्रियेत सहभागी असलेल्या एका कंपनीत काम करतो. आमची कंपनी निरनिराळ्या देशात मोठी पायाभूत सुविधा प्रकल्प सुरू करत आहे. माझ्या मनात एक प्रश्न होता की आम्ही आपल्या देशात काही प्रकल्प का करू शकत नाही. एवढे असतानाही देशातील पायाभूत सुविधा आणि विकासाची चेडू नव्हे इतकी स्थिती आहे.

या प्रश्नाचे उत्तर मागे कधीतरी एका लेखात वाचले होते. त्यात, भारतातील मोठ्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पासाठी लागणारे बहुतांश खनिज भारतात उपलब्ध नाहीत किंवा त्यांचे प्रमाण अत्यल्प आहे. त्यामुळे हातात येणाऱ्या खनिजांवर अवलंबून राहावे लागते किंवा त्यांची आयात करावी लागते. त्यामुळे मग प्रकल्पांच्या किमती वाढतात आणि ते वेळेत पूर्ण करणे कठीण होते.

या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी भारत सरकारने 1958 मध्ये राष्ट्रीय खनिज विकास निगम (NMDC) स्थापन केले. NMDC भारतातील सार्वजनिक क्षेत्रातील सर्वात मोठी लोह अयस्क उत्पादक कंपनी आहे. तेलंगाणा, छत्तीसगड आणि कर्नाटक येथे NMDC ची लोह अयस्क खाणी आहेत.

NMDC देशातील सार्वजनिक क्षेत्रातील सर्वात मोठी लोह अयस्क उत्पादक कंपनी असली, तरीही भारताच्या गरजेपेक्षा त्याचे उत्पादन कमी आहे. परिणामी, भारत हा लोह अयस्काच्या जगातील सर्वात मोठा आयातदार आहे.

NMDC च्या उत्पादनात वाढ करण्यासाठी, सरकारने NMDC ला गुंतवणुकीसाठी काही मोठे प्रकल्प दिले आहेत. त्यापैकी काही प्रकल्प खालीलप्रमाणे आहेत:

* डोंगरीमाळू प्रकल्प: छत्तीसगडमधील हा प्रकल्प 12 मिलियन टन क्षमतेचा आहे.
* जगदलपुर प्रकल्प: छत्तीसगडमधील हा प्रकल्प 3 मिलियन टन क्षमतेचा आहे.
* कुद्रेमुख प्रकल्प: कर्नाटकातील हा प्रकल्प 7.5 मिलियन टन क्षमतेचा आहे.

हे प्रकल्प पूर्ण झाल्यानंतर NMDC चे उत्पादन लक्षणीयरीत्या वाढेल आणि भारताला लोह अयस्काची आयात कमी करण्यास मदत होईल.

NMDC भारताच्या पायाभूत सुविधा विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. ही कंपनी देशातील लोह अयस्काची गरज पूर्ण करण्यासाठी काम करत आहे आणि भारताला लोह अयस्काचा आयातदार देश नसताना निर्यातदार देश बनवण्याची दृष्टी ठेवून काम करत आहे.