Oju Alawo, Oju Alawo, Kini Oju Alawo?

Ọ̀rọ̀ yìí, "oju alawo," tí ó jẹ́ àkọsílẹ̀ gbajúmọ̀, ṣe ìtọ́kasí sí àwọn ìwọn àdáni tí ó rọrùn fún ọ̀rọ̀ àgbà. Nígbà tí a bá ń lo ọ̀rọ̀ yìí, a máa ń dínkù àwọn ohun tí ó kàmàmà nípa ohun rere àti ibi, ó sì maa ń gbé àwọn ìwà tí a sọ ṣáájú rẹ̀ jáde.

Fún àpẹẹrẹ, tí a bá sọ pé, "Ojú alawo, ojú alawo, kò sí ẹni tí kò ní ìmọ̀," a máa ń sọ pé ẹnikẹ́ni, kò sí ṣùgbọ́n, ní ohun tí ó gbàgbọ́ pé ó mọ̀ nípa ohun kan. Ọ̀rọ̀ yìí tún jẹ́ apákan ti ìgbàgbọ́ Yorùbá pé, gbogbo ọ̀rọ̀ ma a ti àìmọ̀ kan ṣe ìbẹ̀rẹ̀, nítorí pé gbogbo ènìyàn ní ohun tí wọn kò gbọ́ tàbí tí wọn kò mọ̀.

Nígbà mìíràn, a máa ń lo ọ̀rọ̀ yìí láti fi jẹ́wọ́ tàbí kí a má bàa jẹ́wọ́ fún àwọn ìkù abẹ̀ àti ìṣìnà tí a kò lè ṣàlàyé. Fún àpẹẹrẹ, tí alàgbà kan bá fọ̀rọ̀wó rẹ̀ sínú àgbà kan nígbà tí ó gbọ́ ìró ti è̩rù, a le gbọ́ ọ̀nà tí ó fi fẹ̀sẹ̀ sọ tí ó sì máa sọ pé, "Ojú alawo, ojú alawo, kò sí ohun tó lè fẹ̀sẹ̀ kọ mà kò gbọ́ ìró tí ó máa ń bá ẹni rì." Ọ̀rọ̀ yìí jẹ́ ọ̀rọ̀ ìtùnú tí ó tún ń fi hàn pé, kò sí ẹni tí kò lè ṣe àṣìṣe, nítorí ṣíṣe àṣìṣe jẹ́ apákan tí kò ṣeé yẹ̀sísẹ̀ nígbà tí a bá ń dàgbà ní agbára.

Nígbà mìíràn, a máa ń lo ọ̀rọ̀ yìí láti ṣe àfihàn bí ìgbésẹ̀ àti àwọn ìpinnu tí a ṣe rẹyọ sọ̀rọ̀ nípa àkókò tí a gbé wọn. Fún àpẹẹrẹ, tí ọ̀rẹ́ kan bá ṣe rere kan fún wa tí kò bá retí, a le pe ọ̀rẹ́ yẹn ní ọ̀rẹ́ tó dára nígbà tí a bá fi í wé àwọn ìwà àgbà rẹ̀, a sì le sọ pé, "Ojú alawo, ojú alawo, ọ̀rẹ́ tí a fẹ́ ni ọ̀rẹ́ tí ó ń ṣe láǹfààní wa."

Nipa gbogbo ọ̀rọ̀ ná, ọ̀rọ̀ àkọsílẹ̀ "oju alawo" jẹ́ ọ̀rọ̀ alágbà tí ó ní ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ ìlànà. O le jẹ́ ọ̀nà kan láti dínkù àwọn ohun tí ó rọrùn fún àgbà, ọ̀rọ̀ ìtùnú tí a fi ń fúnni nígbà tí a bá ṣe àṣìṣe, tàbí ọ̀nà láti fi ṣàfihàn bí ìgbésẹ̀ àti àwọn ìpinnu tí a ṣe rẹyọ sọ̀rọ̀ nípa àkókò tí a gbé wọn.

Ní ọ̀rọ̀kẹ̀rẹ̀, ọ̀rọ̀ àgbà yìí, "oju alawo," jẹ́ ọ̀rọ̀ alágbà tí ó gbàǹgbà fún ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ ìtumọ̀. A le lo ọ̀rọ̀ yìí láti ṣe àfihàn àwọn ohun tí a gbà gbọ́ nípa eré, láti jẹ́wọ́ tàbí kí a má bàa jẹ́wọ́ fún àṣìṣe, tàbí ọ̀nà láti fi ṣàfihàn bí ìgbésẹ̀ àti àwọn ìpinnu tí a ṣe rẹyọ sọ̀rọ̀ nípa àkókò tí a gbé wọn.