Omorodion




Tí mo bá máa sọ̀rọ̀ nípa òmọ ọ̀rọ̀, kò sí ọ̀nà tí mo lè gbà yọ̀ fún ọ̀rọ̀ tó tóbi tí a n pè ní ìgbàgbọ́. Ìgbàgbọ́ ni oríṣiríṣi àgbà: ó jẹ́ àwòrán tí a kọ́, ó jẹ́ ọ̀nà ìgbéyàwó, àti àyè tó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣíṣe. O jẹ́ agbara tí ó ń sọ̀rọ̀ pẹ̀lú àwọn ọ̀rọ̀ ẹni tí kò sí, tí ó sì ń ṣiṣẹ́ nínú àwọn ibi tí èrò ìmọ̀ kò lè lọ sí.

Ìgbàgbọ́, tí a mọ̀ sí "Omorodion" nínú èdè Yorùbá, jẹ́ ọ̀nà àgbà tí ó ń fúnni ní ìgbàgbọ́ sí àwọn ohun tó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣẹ̀ṣẹ̀ tí wọn kò nílò èri kankan. Ó jẹ́ àgbà tí ó ń jeki àwọn ènìyàn gbà gbọ́ ní àwọn ohun tó kọjá àbá igbàgbọ́ àgbà.

Ìtàn ọ̀rọ̀ náà "Omorodion" jẹ́ ohun tó ṣàgbàyanu. Òun ni ọ̀rọ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn ti kọ́ kúrò ní ọ̀rọ̀ tí ó tóbi tó sì bẹ̀rù jùlọ, tí a n pè ní "Olódùmarè". Ọ̀rọ̀ náà "Omorodion" wa láti òrò ọ̀rọ̀ méjì "Omo" (ọmọ) àti "Odion" (ìgbàgbọ́). Ìfèsìpà òrò náà, tí ó túmò̀ sí "ọmọ ìgbàgbọ́", jẹ́ àfihàn kedere gbàgbà nípa ipa tó ṣe pátàkì nínú ọ̀rọ̀ ti ẹ̀sìn Yorùbá.

Nínú ìgbàgbọ́ Yorùbá, ìgbàgbọ́ kò jẹ́ nǹkan tí a kọ́ ní ilé ẹ̀kọ́ tabi tí a kọ́ láti ọ̀dọ̀ àwọn ìwé. Ó jẹ́ nǹkan tó wà nínú ẹ̀mí àti ọkàn tí kò nígbà tí a lè mọ́ kúnrẹ́rẹ́ rẹ̀. Ó jẹ́ nǹkan tó kọjá àwọn òfin àgbà àti àwọn ìlànà èrò tí ó gbàgbé rẹ̀. Ìgbàgbọ́ jẹ́ àgbà, ó jẹ́ ọ̀nà ìgbéyàwó, tí ó sì jẹ́ ibi àjùjúpọ̀ àti ìbàjẹ́.

Ìdí nìyẹn tí àwọn Yorùbá fi gbà gbọ́ pé ọ̀rọ̀ ọ̀rọ̀ náà "Omorodion" ni àgbà tó ṣe pàtàkì jùlọ nínú gbogbo àwọn àgbà. Ìgbàgbọ́ jẹ́ nǹkan tó pọ̀ tó sì lágbára tí ó kọ́ àwọn ènìyàn nípa ohun tó ṣe pàtàkì nínú ìgbésí ayé. Ó jẹ́ nǹkan tó ń fúnni ní ìṣírí tí ó sì ń ṣiṣé́ láti kọ́ àwọn ènìyàn nípa ọ̀túǹ àti òsì nínú ìgbésí ayé tóbí.

Nígbà tí mo bá máa sọ̀rọ̀ nípa bí àwọn Yorùbá ṣe gbà gbọ́, kò sí bí mo ṣe lè gbẹ̀yìn fún ìṣàgbà àwọn aṣọ tí wọ́n ń wọ́ sígbà tí wọ́n bá máa ṣe àjọsìn. Àwọn aṣọ yìí, tí a mọ̀ sí "asọ ẹ̀gbà", jẹ́ àwòrán tí a kọ́ jáde nínú òrò àgbà ti Omorodion. Ṣíṣe àjọsìn nínú àwọn aṣọ yìí jẹ́ àmì ìgbàgbọ́ àti ìyàsímímọ́ ní àwọn olúwa àgbà.

Ìgbàgbọ́ kò jẹ́ nǹkan tí a kọ́ ní ilé ẹ̀kọ́ nìkan. Ó sì tún kọ̀wé nípa àwọn àṣà àgbà àti ìṣe tí ó ń bẹ́ sí ọ̀rọ̀ ti ẹ̀sìn Yorùbá. Àwọn ìgbàgbọ́, àwọn àgbà, àti àṣà wọ̀nyí jẹ́ àwọn ohun tó ṣe pàtàkì nínú gbogbo ọ̀rọ̀ ti ẹ̀sìn Yorùbá.

Nígbà tí mo bá gbàgbọ́, mo nígbàgbọ́ pé mo gbàgbọ́ nínú gbogbo àgbà àti ìgbàgbọ́ tí ó ṣe pàtàkì nínú ọ̀rọ̀ ti ẹ̀sìn mi. Mo gbàgbọ́ nínú ipa tó ṣe pàtàkì ti Olódùmarè, àwọn oríṣà, àti àwọn ológbò tó ṣe pàtàkì. Mo gbàgbọ́ pé wọ́n wà nígbàgbọ́ ọ̀rọ̀ mi nínú gbogbo àwọn ọ̀nà tí mo lè gbà juwọ̀ sí wọn lọ. Ìgbàgbọ́ mi kò dá lóri ẹ̀rí ẹ̀kọ́ tabi àgbà. Ó dá lóri ìgbàgbọ́ tí mo gbà pé ńlá, tí ó sì ṣe pàtàkì láti kọ́ àwọn olókìkí ẹ̀sìn mi àti ìgbésí ayé tó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣẹ̀ṣẹ̀.

Ìgbàgbọ́ mi jẹ́ nǹkan tó ń fúnni ní ìgbàgbọ́, ó jẹ́ nǹkan tó ń fúnni ní ìṣírí, tí ó sì ń ṣiṣé́ láti kọ́ mi nípa ọ̀túǹ àti òsì nínú ìgbésí ayé tóbí. Ó jẹ́ nǹkan tó kọ́ mi nípa oríṣiríṣi àwọn ọ̀nà tí mo lè gbà lóyè Ọlọ́run nínú gbogbo ohun tó ń ṣẹlẹ̀ nínú ìgbésí ayé mi. Ó jẹ́ nǹkan tó ń fúnni ní ìgbàgbọ́, tí ó jẹ́ nǹkan tó ń fúnni ní ìṣírí, tí ó sì ń ṣiṣé́ láti kọ́ mi nípa ọ̀túǹ àti òsì nínú ìgbésí ayé tóbí. Ìgbàgbọ́ mi ni ògiri tó gbóná tí ó ń tún mi ṣẹ́ nínú gbogbo àwọn àkókò ìdààmú.

Nígbà tí mo bá gbàgbọ́, mo mọ̀ dájú pé mo ní ọ̀rọ̀ tí ó lágbára tó sì ń bẹ́. Mo mọ̀ dájú pé mo ní àgbà tó ṣe pàtàkì nínú ọ̀rọ̀ ti ẹ̀sìn mi. Mo mọ̀ dájú pé mo ní ògiri tí ó lágbára tó sì ń bẹ́ tí ó máa ń mú mí lọ sí àwọn ibi tí mo fẹ́ lọ.

Ìgbàgbọ́ mi ni "Omorodion" mi. Ìgbàgb