Pẹtẹ̀r Ọ̀dịlị: Ọ̀jọ́gbọ́n Òṣèlú tó Lọ́lá nígbàgbọ́ Ìlúmọ̀

Ìkọ̀lé:
Àwọn ènìyàn tó mọ̀́ mi dájú pé, bí mo bá fẹ́ kọ̀wé nípa ẹni tó lórí ète ṣe tí ó sì ní ọ̀dọ́bàlẹ̀ nígbàgbọ́ ìmọ̀, kò ní jẹ́ ẹlòmíràn ju Ọ̀dịlị lọ. Ọ̀dịlị jẹ́ ọ̀kan lára àwọn tó pólóòhún nǹkan lọ́wọ́ ìnú ìmọ̀ tó sì ní ọ̀dọ́bàlẹ̀ nígbàgbọ́ rẹ̀ pé ìmọ̀ ni irú mẹ́hìin tí a lè gbà dàgbà gẹ́gẹ́ bí ìlúmọ̀.
Ìtàn Ìgbésí Ayé:
Pẹtẹ̀r Odili tí a bí ní Ọ̀sọ̀rọ̀, Ìpínlẹ̀ Rivers ní ọdún 1948, jẹ́ ọ̀rẹ́ ọ̀rẹ́ Ogun abẹ́ ẹ̀gbà ti ó lo ibi tí ó wá láti lọ gbà àwọn ẹ̀bùn tí ìmọ̀ ní láti túùnà. Bẹ́ẹ̀ sì ni ó ṣe lọ kàwé ní ilé-ìwé gíga ti University of Nigeria, Nsukka, níbi tí ó ti gba oyè akọ́kọ́ nínú òfin. Ọ̀dịlị tún lọ sí ilé-ìwé gíga ti Keele University ní Ilé-gbà níbi tí ó ti gba oyè àgbà ní Ìmọ̀-òfin.
Lẹ́yìn tí ó ti padà sí ilẹ̀ Nàìjíríà, Ọ̀dịlì bẹ́rẹ̀ iṣẹ́ bí Ọ̀rẹ̀-òfin fún ìjọba ìpínlẹ̀ ẹ̀gbà ṣáájú kí ó tó di Gómìnà ní ọdún 1999. Gẹ́gẹ́ bí Gómìnà, Ọ̀dịlì fi àgbàyanu ṣe afiṣe, tí ó fi han ìmọ̀ tó ní nípa bí a ṣe máa gba ìmọ̀ àti ẹ̀kọ́ lágbára.
ÌGBÀGBỌ́ NÍNÚ ÌMỌ̀:
Ọ̀dịlì jẹ́ ọ̀kan lára àwọn adarí tó gbàgbọ́ pé ìmọ̀ ní ìlànà kíkún tó dájú láti mú ìlúmọ̀ kúrò nínú àìtó. Ó dá ògìmá yálà ní fífi ẹ̀kó̟ fún àwọn ọmọdé, ṣíṣẹ́ pọ̀ pẹ̀lú àwọn ilé-ẹ̀kọ́ gíga, àti nígbàgbọ́ sí agbára ìmọ̀ láti yanjú àwọn ìṣòro tí àgbà ó ní.
Tí ó bá jẹ́ ọ̀rọ̀ nípa ẹ̀kó̟, Ọ̀dịlì ti gbàgbọ́ pé kí a mú ọ̀rọ̀ ìmọ̀ wọlé kúrò láti ipilẹ̀. Ó fi gbogbo ara rẹ sílẹ̀ láti gba ẹ̀kó̟ ọ̀fẹ́ jẹ́ fún gbogbo àwọn ọmọdé ní Ìpínlẹ̀ Rivers. Ó tún ṣe gbígbéga àwọn ọ̀rẹ́-èkó̟ tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àrinà fún àwọn ilé-ìwé gíga àti àwọn ilé-ìwé ẹ̀kọ́ gíga.
Èmi kò gbàgbé pé, nígbà tí Ọ̀dịlì jẹ́ Gómìnà, ó ṣàdéhùn pẹ̀lú University of Port Harcourt láti dá ilé-ìwé tí a fi ń kọ́ nípa ìmọ̀-ọ̀rọ̀ àti ìmọ̀-ámọ̀rí sílẹ̀ ní ìpínlẹ̀ náà. Èmi gbàgbọ́ pé, àyẹ̀wò tí ó ṣe nípa àwọn ọ̀rọ̀ tí ó yíyànjú ilé-ìwé tí a nílò yìí fi hàn sí ìgbàgbọ́ rẹ́ tó ga nípa agbára ìmọ̀ láti mú ìlúmọ̀ dàgbà.
ÌṢẸ̀NIPA FÚN ÀGBẸ́NI-ÀPÁ:
Ikún ọ̀rọ̀ Ọ̀dịlì sí ìmọ̀ kò dúró sígbà tí ó wà ní ipò, ó tún ní ipa lórí àgbà rẹ̀ gbáko. Ó jẹ́ ọ̀kan lára àwọn tó ń kọ́ nígbàgbé, tí ó sì ní ìdàgbàsókè àti ìgbàpadà ara ẹni ní ojú. Ọ̀dịlì ti ṣiṣẹ́ pọ̀ pẹ̀lú àwọn ọ̀kọ̀ àgbà nígbàgbé pẹ̀lú èrò pé kí ó ka àwọn aráàlú rẹ̀ nípa ìsúnmọ́ sí ìmọ̀ àti ẹ̀kọ́.
Ó tí fi ẹ̀bùn rẹ́ gba ẹ̀tọ̀ ọ̀rọ̀ fún àwọn ènìyàn àgbà tí ó kéré àwọn tó jẹ́ ọ̀rọ̀ mẹ́jọ nínú ọ̀ràn tí ó ṣẹ́kù kúrò nínú 1960s. Ó tún ti ṣe gbígbéga àwọn ọ̀rẹ́-èkó̟ àti àkókó ìmúṣé àbáyẹ́ fún àwọn àgbà tí ó dàgbà.
Ọ̀RỌ̀ ÌPARÈ:
Ìgbàgbọ́ Ọ̀dịlì nínú ìmọ̀ kò dúró sílẹ̀ ní ọ̀nà pàtàkì tó ní láti mú ìlúmọ̀ dàgbà nìkan, ṣùgbọ́n ó tún ni ipa lórí ọ̀nà tí ó gbà ń gbàwọ́ àwọn ìpèníjà. Gẹ́gẹ́ bí Gómìnà, ó ń lo àwọn ìmọ̀ tó ní láti yanjú àwọn ìṣòro tí àgbà rẹ̀ ní. Fún àpẹẹrẹ, ó lo òye rẹ̀ nínú ìmọ̀-ìlera láti ṣẹ́gun àrùn malaria tí ó jẹ́ àjàkálẹ̀ ní ìpínlẹ̀ náà nígbà náà.
ÌPÉ:
Ṣé ìmọ̀ rí bí ọ̀rọ̀ tí ó kàn ń báni nìkan ní ọ̀rọ̀? Odili kò gba èyí gbọ́. Ó gbàgbọ́ pé ìmọ̀ jẹ́ ti gbogbo ènìyàn, láti ọmọdé tó kéré jù lọ dé àgbà tó gbàgbóọ́ jù lọ. Ó gbàgbọ́ pé ìmọ̀ ni ọ̀rọ̀ àrinà fún ilé-ìwé, àgbà àti ilẹ̀.
Nígbà tí à ń pari, jẹ́ kí gbogbo wa máa gba ọ̀rọ̀ Ọ̀dịlì sí mọ́lẹ̀. Jẹ́ kí a fi ìmọ̀ sílẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ọ̀rọ̀ àrinà fún àgbà wa. Jẹ́ kí a ṣe gbígbéga ẹ̀kọ́ àti ẹ̀kọ́ gbáko. Nígbà tí àgbà ba ní ìmọ̀, ó ni agbára.