Portlaoise Príosún
Portlaoise Príosún, atá suite i gContae Laoise, is priosún slándála ardleibhéil atá bainistithe ag an tSeirbhís Príosúin. Is é an tríú príosún is mó in Éirinn, i ndiaidh Príosún Bhaile Átha Cliath agus Príosún na Mí i bPort Láirge.
Tá an príosún lonnaithe ar thalamh 120 acra ar imeall Portlaoise. Tá 240 cealla ann i seacht limistéar faoi ghlas agus tá aonad seasaimh ann a bhfostóidh 50 príosúnach. Tá saoráidí foghlama, oideachais agus oiliúna ar fáil sa phríosún freisin, chomh maith le leabharlann agus seomra císte.
Stair
Bunaíodh Portlaoise Príosún sa bhliain 1830 agus is é an ceann is sine de na príosúin ardleibhéil in Éirinn. Bhí sé ar cheann de na chéad phríosúin a tógadh in Éirinn le nós dealbha, a bhí bunaithe ar phrionsabail áirithe an phéindéamais.
Bhí an príosún ar cheann de na príosúin a bhí ina n-ionad lárnach sa troid um neamhspleáchas na hÉireann. I rith Chogadh Cathartha na hÉireann, cuimhníodh príosúnaigh phoblachtacha ann agus cuireadh roinnt acu chun báis. I rith na dTrioblóidí, cuimhníodh baill ardfheidhmeacha an IRA sa phríosún chomh maith.
- Tá an príosún le blianta fada ina ábhar conspóide. Sa bhliain 2015, d'fhoilsigh an Coimisiún um Chearta an Duine Tuairisc Féachana ar an bpríosún, lena ndearnadh 117 molta chun deireadh a chur le "cruálachas agus neamhshuim i mbunúsach cearta". Gearradh an-chuid den bhriseadh anordach sa phríosún freisin.
- In 2017, was the prison the subject of a major security operation after a number of inmates escaped. The escapees were all recaptured within a few days.
- In 2019, the prison was the subject of a major riot. The riot was sparked by a number of issues, including overcrowding and the conditions in the prison. The riot caused extensive damage to the prison and a number of prisoners were injured.
An Lá Atá Inniu Ann
Tá an-tóir ar chell sa phríosún. I mí Dheireadh Fómhair 2022, bhí 520 príosúnach ag fanacht sa phríosún, agus 100 acu ag fanacht le trialach. Tá an fhorógra ar an líon mór príosúnach ag fanacht le trialach ina ábhar conspóide, agus tá daoine ag cur in aghaidh go bhfuil an córas breithiúnach ró-mhall.
Tá Portlaoise Príosún ina ábhar conspóide le blianta fada. Mar sin féin, tá ról tábhachtach aige i gcóras príosún na hÉireann agus cuirfidh sé leanúint ar aghaidh le ról lárnach a imirt sa todhchaí.