Sinne an Pharnel na hÍonadóireachta (An Moriarty Tribunal)

B'shinsear beacht liom an Trinity College agus b'fhearr liom a bheith ag obair do UNESCO a mBaile Átha Cliath. Ach, b'éigean dom dul go Lúthchleasach chun freastal ar nach glan-tribunal faoi na hÍonadóirí faoi mhíbhunaíocht Parnell. An fhad a bhí mé ag obair do UCD, ghlac mé páirt i míleathan de mhór-chruinnithe agus ag cur le chéile tríocha foilseacháin, a bhí ar fad i gcló, agus in éineacht leis sin, scríobhas na céadta léirmheasanna foilseacháin. Ba é sin an céim a bhí agam ar an scála acadúil nuair a tháinig chuig mo chuid aire, go raibh an toirt dóchais seo agam i ndáil le tréimhse ag obair do na hÍonadóirí.
Bhí an "Taoiseach" (príomh-aire) na tíre, Charles Haughey, i láthair freisin, agus d'fhéach sé fúm, corraí air, agus bhí blas ceartais air. Bhí mé ina sheasamh roimh an "Buíon", a raibh trí ardmheas agus cúig fhear ann, ina measc an fear a bhí i gceannas ar an "Buíon", an Breitheamh Moriarty. Bhí sé sona léi féin gur tháinig mé chun tacaíocht a thabhairt di, agus thacaigh sí liom ag na céadta cinn bhliantúla as sin amach go dtí gur dhún sí an gnó, agus chruthaigh sí gur oibríocht chonspóidí a bhí i gceist a raibh ioncam di aga chur i láthair mar marthanas.
Bhí an Tánaiste (an leas-phríomh-aire) Michael Noonan ann agus thug sé le fios go raibh suim aige i mo chuid foilseachán, mar gheall go raibh sé ag obair ar leabhar i dtaobh an airgid, a bhí sách tábhachtach, mar shampla an banna a bhíodh ar airgead sa domhan i bhfad ó shin. Thug sé léirmheas faoin gcéad leabhar dár leabhair ar an gconradh. Dúirt sé go raibh suim aige i gcóir na Leibhnis (d'fhreagair Leibhnis Descartes fadó), a bhí i gcló ag na hÍonadóirí. Ach níor shábháil sé aon chuid de, mar ní raibh sé iontach, agus mar sin ní raibh aon an-mhaitheas inti féin. Chomh maith leis sin, bhí sé mórthacair ar na daoine a d'ullmhaigh iad féin ar leagan amach a gcuid litir i bhfeidhm againn, d'fhonn go mbeadh teacht aige ar an eolas a bhí acu i dtaobh Leibhnis.
Bhí ardmheas eile, bh fear a bhí ina Oifigeach Dlí ag an bhFeidhmeannachas Cánach ar dtús, a bhí áthasach liom freisin, agus ba mhaith leis a thuile gné de Leibniz a fháil. Thug sé le fios go raibh tábhacht leis na litir seo i bhfeidhm leis an bhfeidhmeannachas. Shíl mé gur drochamhras a bhí aige, ach níos déanaí thug sé le fios go raibh a fhios aige go raibh anuas ar a fhórsa ag soláthar teicneolaíochta córais do na hÍonadóirí, ach ní raibh a fhios aige cé a thug an chumhacht do na hionadóirí seo.
Bhí mise i mo dheireadh fichead, agus b'é an chéad uair dom i lár na háite i bhfresbáil ag aon mhór-chruinniú. Bhí an t-ábhar iontach suimiúil agus b'é an chúis amháin is mó a raibh mé ag freastail, ná de shíor ag rá "nach raibh a fhios agam", i mbealach a bheadh iontach suimiúil agus a mbeadh iontas orm féin freisin ag an am céanna, agus a bheadh ag cur ar ais iad. I ndiaidh na céad nóiméad nó mar sin, a bhí, nuair a thosaigh an Príomh-bhreitheamh ag iarraidh ort léirmheasanna a thabhairt, a bhí ar fad ag dul in aghaidh na hÍonadóirí, bhí eagla orm go raibh a fhios agam an oiread céanna mhaith faoi an fhadhb. Ach go dtí sin, bhí sé deacair a rá. Léirigh an Príomh-bhreitheamh suim sa chéad leabhar a scríobh muid, an ceann a bhí i gcló ag na hÍonadóirí. Ach bhí a fhios agam go raibh mí-chruthú in ann an leabhar a chur ar ais, mar bhí na hÍonadóirí den bharúil gurbh é an t-ábhar a bhí scríofa ann ná clár a raibh siúil ag na hÍonadóirí air leis na hairm dhiagnóiseacha a bhí á n-úsáid ag an bhFeidhmeannachas Cánach, an Bainisteoir Bainistíochta Custaim agus an Bhord Ioncum.
Bhí tábhacht lena fógra a chur i gcló, áfach, mar an chéad uair a rith teorainn na tíre, a théadh thar barr na tíre. Ba é sin an droch-ionsáigh ar nósanna riaracháin na tíre agus ar chine an Fhreasúra ba mhó ná aon rud eile a rinne an Taoiseach Charles Haughey agus a bhaic, sa tréimhse a bhí siad i seilbh cumhachta. Nuair a chlúdaigh na hÍonadóirí ar an téama seo i ndiaidh an chruinnithe tosaigh seo, d'iarr an Taoiseach Charles Haughey ach an oiread agus a bheadh de dhaoine ann atá le tugaint le fios go raibh an mír seo i gcló, agus d'iarr sé ar an Bhord Ioncum an fógra a cheilt.
Bhí na hÍonadóirí i bhfad ró-fhreagrach chun an fógra a cheilt, agus mar sin thosaigh an feachtas i gcoinne na hÍonadóirí ag an bhFeidhmeannachas Cánach. Ach mar gheall ar an mbealach a raibh an líneáil ag gluaiseacht sa chruinniú, bhí a fhios agam go raibh an líneáil sin ag gluaiseacht go tapa as an mbealach cruinn. I rith an dá mhí a bhí an t-ábhar seo á chlúdach, bhí na hÍonadóirí ag fáil dúnmharuithe i gcónaí, agus mar sin bhí mé ag fáil dúnmharuithe i gcónaí freisin, mar bhí mé ag obair dóibh.
Ar an lá is fearr ar fad a bhí agam ann, b'iontach an fhaisnéis a bhí ag Bean an Tánaisteigh, a bhí ina bean ghnó, maidir leis an gconradh a rinne cúpla dornán de dhaoine le Charles Haughey, nuair a bhí sé ina Fheisire, le conradh a thabhairt dóibh le haghaidh líne le haghaidh Aerfort Átha Cliath, conradh a raibh gá le daoine eile a bhí ag bailiú airgid freisin. Bhí an eolas a bhí acu, in aimsir, tábhachtach sa tréimhse roimh an toghchán. Bhí cúpla téarma i gcló a bhí iontach tábhachtach agus iad go léir, a bheadh an t-ábhar tromchúiseach a bhí acu ar fáil ann. Bhí siad ag fáil dúnmharuithe in am láithreach, agus mar