Spain ati England: Ìtàn Kan Àgbà àti Ìdàgbàsókè Wọn




Yorùbá àgbà méjì wọ̀nyí, Spain àti England, ní ìtàn gígún tí ó kún fún àgbà, ogun, àti àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó yàtọ̀ sí àgbà. Ká fi àgbà Spain ṣe àpẹẹrẹ, wọn ti wà láti ìgbà àtijọ́, ó sì ní ìtàn ìṣẹ̀lẹ̀ rere àti àwọn ológo rẹ̀ lára. England náà nìyẹn, ó ní ìtàn tí ó kún fún àgbà, ó sì gbé àwọn ọ̀rẹ̀ àgbà púpọ̀ jáde láti ìgbà ìgbàni. Ní ìṣàlẹ̀ yìí, a ó wo ìtàn, àgbà, àti ìdàgbàsókè orílẹ̀-èdè méjèèjì wọ̀nyí.

Spain: Ìtàn àgbà

Ìtàn Spain bẹ́rẹ̀ láti ìgbà àtijọ́ púpọ̀, tí ó ṣe àkọ́kọ́ ní agbègbè tí a mọ̀ sí Iberia Peninsula. Àwọn ará Phoenicia ni ó kọ́kọ́ wọ̀ ibi yìí, tí wọ́n tẹ́ do ní ìlú Carthage àgbà. Ní ọ̀rọ̀ àgbà, Spain ti kọlu àwọn agbà púpọ̀ láti gbogbo agbègbè Europe ati Northern Africa. Ní àkókò ìgbà ìṣe àgbà tí àwọn Roman bá Peloponnesian War, Spain ti di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun rẹ̀, tí wọ́n jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ọmọ ogun tó dára jùlọ ní agbègbè yẹn.

Ní àkókò Àwùjọ Ojú Ọ̀rùn, Spain ti di agbà Roman, tí wọ́n sì gbé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìlú àti ọ̀nà kálè́ ní gbogbo agbègbè naa. Lẹ́yìn ìgbà tí Àwùjọ Ojú Ọ̀rùn kọlu, Spain ti di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun Muslim tí wọ́n wá láti North Africa, tí wọ́n sì dá àwọn ìjọba àgbà láti ìlú Córdoba. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àgbà tí ó wà ní Spain sàn ju ti tí Spain kọ́kọ́ di gbajúmọ̀ rẹ̀ lọ. Ní àgbà Reconquista, Spain ti gbà àwọn agbègbè ilẹ̀ rẹ̀ padà láti ọ̀dọ̀ àwọn ọmọ ogun Muslim, tí wọ́n sì pàṣẹ fún àwọn ti gbogbo àgbà orílẹ̀-èdè yìí láti di Christianity.

England: Ìtàn àgbà

Ìtàn England náà bẹ́rẹ̀ láti ìgbà àtijọ́, tí ó gbà àwọn ìgbà ìṣe àgbà àgbà kan, láti ìgbà tí àwọn ọmọ ogun Roman bá ìgbà tí àwọn ọmọ ogun Anglo-Saxon bá. Ní àkókò ìṣe àgbà Anglo-Saxon, England ti di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun tí ó lágbára, tí wọ́n sì kọlu àwọn agbègbè ilẹ̀ púpọ̀ ní Europe. Ní ọ̀rọ̀ àgbà, England ti ní ilọ́sìwájú tí ó dára púpọ̀ láti àgbà Anglo-Saxon yìí.

Ní àgbà Norman, England ti di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun Norman, tí wọ́n sì kọlu England ní 1066. Ìgbà Norman yìí ti ní ipa gidi lórí England, ó sì jẹ́ àkókò tí ó kún fún àwọn ìgbà ìṣe àgbà àgbà. Ní àkókò yìí, England ti kọlu Ireland àti Wales, tí wọ́n sì di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun tí ó lágbára.

Ìdàgb àsókè ní Spanish àti English àgbà

Láti ìgbà àtijọ́, Spain ati England ti ní ìdàgbàsókè tí ó yàtọ̀ sí àgbà. Spain ti di gbajúmọ̀ fún àwọn ọmọ ogun rẹ̀, tí wọ́n sì kọlu àwọn agbègbè ilẹ̀ púpọ̀ ní Europe àti Northern Africa. England náà nìyẹn, ó ní ìtàn tí ó kún fún àgbà, ó sì gbé àwọn ọ̀rẹ̀ àgbà púpọ̀ jáde láti ìgbà ìgbàni. Lónìí, àwọn ọmọ ogun Spanish ati English wà ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ó lágbára àgbà ní agbègbè ilẹ̀ wọn.

Ìdàgbàsókè ní Spanish àti English àgbà jẹ́ àkókò tí ó kún fún ìṣẹ̀lè̀ àgbà àgbà. Láti ìgbà àtijọ́, àwọn ọmọ ogun Spanish ati English ti kọlu àwọn agbègbè ilẹ̀ púpọ̀ ní Europe àti Northern Africa. Lónìí, àwọn ọmọ ogun Spanish ati English wà ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ó lágbára àgbà ní agbègbè ilẹ̀ wọn.

Ìpè fún Ìrònú

Ìtàn Spain ati England jẹ́ àkókò tí ó kún fún àgbà, ìdàgbàsókè, àti àwọn ìṣẹ̀lè̀ akọ̀ròyìn. Láti ìgbà àtijọ́, àwọn ọmọ ogun Spanish ati English ti kọlu àwọn agbègbè ilẹ̀ púpọ̀ ní Europe àti Northern Africa. Lónìí, àwọn ọmọ ogun Spanish ati English wà ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ó lágbára àgbà ní agbègbè ilẹ̀ wọn. Ṣùgbọ́n ṣé ìtàn àgbà àgbà ni? Ṣé ó ṣe pàtàkì láti kọ́kọ́ àwọn ìgbà ìṣe àgbà àgbà tí ó ti kọjá? Ṣé ó ṣe pàtàkì láti tẹ́jú mọ̀ àwọn ọmọ ogun tí ó jà láti ìgbà ìgbàni?

Àwọn ìbéèrè wọ̀nyí kò ní ìdáhùn tí ó rọrùn. Ṣùgbọ́n ó ṣe pàtàkì láti gbìyànjú láti fi wọn ṣe àlẹ̀ tí a fi ń ṣe àròsọ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó ṣẹlè́ ní ìgbà àtijọ́. Nípa ṣíṣe bẹ́, a lè gbà ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn kúlẹ̀kúlẹ̀ lórí agbègbè orílẹ̀-èdè wa lónìí.