Super typhoon
Ano nga ba ang "super typhoon"?
Ang "super typhoon" ay isang uri ng tropikal na bagyo na may pinakamataas na bilis ng hangin na higit sa 240 kilometro (150 milya) kada oras. Ito ay itinuturing na pinakamalakas na uri ng tropikal na bagyo.
Paano nabubuo ang "super typhoon"?
Ang mga "super typhoon" ay kadalasang nabubuo sa maligamgam na tubig ng tropikal na Karagatang Pasipiko. Kapag ang temperatura ng tubig ay higit sa 27 degrees Celsius (81 degrees Fahrenheit), ang hangin sa ibabaw ng tubig ay nagsisimulang uminit at tumaas. Ang pagsiritang ito ng hangin ay lumilikha ng isang mababang-presyon na lugar sa ibabaw ng tubig, na umaakit ng mas maraming hangin. Ang umiikot na hangin ay nagsisimulang bumuo ng isang organisadong sistema na tinatawag na tropikal na depresyon. Kung ang tropikal na depresyon ay patuloy na lumakas at ang pinakamataas na bilis ng hangin ay umabot sa 63 kilometro (39 milya) kada oras, ito ay nagiging isang tropikal na bagyo. Kapag ang pinakamataas na bilis ng hangin ay umabot sa 119 kilometro (74 milya) kada oras, ito ay nagiging isang "super typhoon".
Ano ang mga panganib ng "super typhoon"?
Ang mga "super typhoon" ay maaaring maging lubhang mapaminsala. Maaari silang magdulot ng malakas na ulan, malakas na hangin, at malaking pagbaha. Ang malakas na hangin ay maaaring magpabagsak ng mga puno at gusali, at maaari ring magdulot ng mga linya ng kuryente at komunikasyon. Ang matinding pag-ulan ay maaaring magdulot ng pagbaha, na maaaring makapinsala sa mga bahay, negosyo, at imprastraktura. Ang mga "super typhoon" ay maaari ring magdulot ng malalaking alon, na maaaring mapanganib sa mga tao sa baybayin.
Paano maghanda para sa "super typhoon"?
Mayroong ilang bagay na maaari mong gawin upang maghanda para sa isang "super typhoon". Una, kailangan mong malaman kung ano ang mga panganib sa iyong lugar. Alamin kung nasa lugar ka na madaling maapektuhan ng "super typhoon" at kung ano ang mga ruta ng paglikas. Pangalawa, kailangan mong magkaroon ng plano sa emerhensiya. Ito ay dapat magsama ng listahan ng mga mahahalagang bagay, tulad ng pagkain, tubig, first-aid kit, at mahahalagang dokumento. Pangatlo, kailangan mong manatiling alam tungkol sa mga babala ng bagyo. Makinig sa mga lokal na ulat ng balita at maghanda na lumikas kung kinakailangan.
Ano ang dapat gawin kapag may "super typhoon"?
Kung ikaw ay nasa lugar na madaling maapektuhan ng "super typhoon", kailangan mong lumikas nang maaga hangga't maaari. Hanapin ang pinakamalapit na sentro ng paglikas at magdala ng mga mahahalagang bagay. Kung hindi ka makakalikas, kailangan mong gawin ang mga sumusunod na hakbang:
1. Manatili sa loob ng bahay at malayo sa mga bintana.
2. I-secure ang iyong bahay sa pamamagitan ng pagsasara ng lahat ng mga bintana at pinto.
3. Punan ang iyong bathtub at iba pang mga lalagyan ng tubig para magamit sa paghuhugas at pag-inom.
4. Magkaroon ng radyo na pinapagana ng baterya upang manatiling may alam tungkol sa mga update sa bagyo.
5. Manatiling kalmado at sundin ang mga tagubilin ng mga awtoridad.
Paano makakatulong ang gobyerno sa panahon ng "super typhoon"?
Ang gobyerno ay maaaring makatulong sa panahon ng "super typhoon" sa iba't ibang paraan. Una, maaaring magbigay ang gobyerno ng mga babala at pagtataya ng bagyo upang tulungan ang mga tao na maghanda para sa bagyo. Pangalawa, maaaring magbigay ang gobyerno ng mga center ng paglikas para sa mga taong lumikas sa kanilang mga tahanan. Pangatlo, maaaring magbigay ang gobyerno ng tulong pinansyal sa mga taong naapektuhan ng bagyo. Pang-apat, maaaring magbigay ang gobyerno ng mga tauhan at kagamitan upang tumulong sa mga pagsisikap sa paglilinis at pagsagip.