Tito Mboweni: Mtu Aliyejitolea Katika Masuala ya Fedha

Tito Titus Mboweni alikuwa mwanasiasa wa Afrika Kusini ambaye aliwahi kuwa Waziri wa Fedha wa Afrika Kusini katika serikali ya Jacob Zuma. Alikuwa mwanachama wa Chama cha African National Congress (ANC) na aliwahi kushika nyadhifa mbalimbali za uwaziri katika serikali ya Afrika Kusini. Mboweni alifariki dunia mnamo Oktoba 12, 2024 akiwa na umri wa miaka 65.

Maisha ya Awali na Elimu

Mboweni alizaliwa tarehe 16 Machi 1959 huko Tzaneen, Afrika Kusini. Alihudhuria Shule ya Upili ya Tzaneen kabla ya kujifunza uchumi katika Chuo Kikuu cha Lesotho. Baadaye alipata shahada ya uzamili katika uchumi kutoka Chuo Kikuu cha East Anglia nchini Uingereza.

Kazi ya Kisiasa

Mboweni alijiunga na ANC akiwa mwanafunzi na alikuwa mshiriki hai katika harakati za kupinga ubaguzi wa rangi. Baada ya uchaguzi wa kidemokrasia wa kwanza wa Afrika Kusini mnamo 1994, Mboweni aliteuliwa kuwa Waziri wa Kazi katika serikali ya Nelson Mandela. Alihudumu katika wadhifa huo hadi 1998.

Mnamo 1999, Mboweni alichaguliwa kuwa mbunge wa ANC. Alihudumu katika nafasi mbalimbali za uwaziri katika serikali ya Thabo Mbeki, ikiwemo Waziri wa Nishati (1999-2004), Waziri wa Kazi (2004-2008), na Waziri wa Mambo ya Ndani (2008-2009).

Mnamo 2009, Mboweni aliteuliwa kuwa Gavana wa Benki Kuu ya Afrika Kusini. Alihudumu katika nafasi hiyo hadi 2014. Mnamo 2018, aliteuliwa kuwa Waziri wa Fedha na Rais Cyril Ramaphosa.

Urithi

Mboweni atakumbukwa kama mmoja wa wanasiasa mashuhuri zaidi wa Afrika Kusini. Alikuwa mtu mwenye uzoefu mkubwa aliyejitolea kufanyia kazi masuala ya fedha ya nchi hiyo. Urithi wake utaendelea kuishi katika sera nyingi alizosaidia kuunda.

• Mboweni alikuwa mtetezi mkali wa nidhamu ya fedha.
• Alikuwa na jukumu muhimu katika kuunda sera ya uchumi jumuishi zaidi ya Afrika Kusini.
• Alikuwa mmoja wa watu mashuhuri zaidi katika mazungumzo ya Brexit, akielezea matokeo yake kama "janga".

Mbali na kazi yake katika serikali, Mboweni alikuwa pia mwandishi na mzungumzaji. Alichapisha vitabu kadhaa, ikiwemo "Edge of the Knife" (2015) na "The Road to Economic Freedom" (2020). Alikuwa pia mchangiaji mara kwa mara magazeti na magazeti yanayoongoza ya Afrika Kusini.

Tito Mboweni ataendelea kukumbukwa kama mmoja wa wanasiasa mashuhuri zaidi wa Afrika Kusini. Urithi wake utaendelea kuishi katika sera nyingi alizosaidia kuunda.