Trần Bá Dương

Nghệ sĩ nhân dân Trần Bá Dương, sinh ngày 27 tháng 11 năm 1935, tại xã Phúc Hòa, huyện Phúc Thọ, tỉnh Hà Tây cũ (nay thuộc Hà Nội). Ông được biết đến như một nghệ sĩ "linh hồn" của Nhà hát Kịch Hà Nội, gắn liền với những vai diễn nặng ký, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả.

Từ nhỏ, Trần Bá Dương đã bộc lộ năng khiếu về sân khấu. Sau khi tốt nghiệp Trường Trung học phổ thông Chu Văn An (Hà Nội), ông theo học khoa Diễn viên của Trường Sân khấu Điện ảnh. Tốt nghiệp năm 1958, ông gia nhập Nhà hát Kịch Hà Nội và nhanh chóng trở thành trụ cột của đơn vị này.

• Đại tá Lê Trọng Tấn - vở Đêm trắng
• Bạch Công tử - vở Tây Thi
• Phi Bảo - vở Cát bụi chân ai
• Mết-ta-vin-đa - vở Chí Phèo
• John Proctor - vở Vũ điệu tử thần

Những vai diễn này đều được Trần Bá Dương thể hiện một cách xuất sắc, khắc họa rõ nét tính cách và nội tâm của nhân vật. Đặc biệt, vai diễn Đại tá Lê Trọng Tấn trong vở Đêm trắng đã trở thành một vai diễn kinh điển, đưa tên tuổi của ông lên tầm cao mới.

Không chỉ là một diễn viên xuất sắc, Trần Bá Dương còn là một đạo diễn có năng lực. Ông đã dàn dựng nhiều vở diễn thành công, trong đó có thể kể đến Giấc mộng đêm hè, Những cánh rừng thẳm xanh, Số đỏ, Hồn Trương Ba, da hàng thịt... Các vở diễn của ông luôn được đánh giá cao về chất lượng nghệ thuật, khơi gợi nhiều suy ngẫm cho khán giả.

• Nghệ sĩ nhân dân (1984)
• Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật (đợt 1, 1996)
• Huy chương Vì sự nghiệp sân khấu Việt Nam
• Huy chương Vì sự nghiệp phát triển nghệ thuật

Những giải thưởng và danh hiệu cao quý này là minh chứng cho tài năng và cống hiến của Nghệ sĩ nhân dân Trần Bá Dương cho nền sân khấu Việt Nam.

Trần Bá Dương đã gắn bó với sân khấu suốt hơn 60 năm, trở thành một tượng đài của nền sân khấu Hà thành. Ông là người đã đào tạo, dìu dắt nhiều thế hệ diễn viên tài năng, góp phần xây dựng và phát triển nền sân khấu Việt Nam.

Ngày 22 tháng 10 năm 2022, Nghệ sĩ nhân dân Trần Bá Dương đã từ trần tại Bệnh viện Quân đội Trung ương, Hà Nội, hưởng thọ 87 tuổi. Sự ra đi của ông để lại một khoảng trống lớn trong lòng người hâm mộ sân khấu.

Trần Bá Dương sẽ mãi mãi được nhớ đến như một nghệ sĩ tài năng, một đạo diễn xuất sắc, một người thầy tận tâm và một tượng đài của sân khấu Việt Nam. Tên tuổi của ông sẽ mãi được lưu giữ trong lịch sử sân khấu nước nhà, tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và khán giả trong tương lai.