Yọ̀ró: Ẹ̀gbẹ́ Ọ̀rọ̀ Àgbà tí Kò Ṣeé Fojú Rí
Ẹ̀gbẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tí kò ṣeé fojú rí tí a mọ̀ sí Yọ̀ró jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ètò tí ó gbẹ́kẹ́rẹ̀ jùlọ láti gbọ́ nípa ìtàn àgbà Yorùbá, àṣà, àti ìṣe ọ̀rọ̀ àgbà. Ọ̀rọ̀ àgbà wọ̀nyí, tí a tun mọ̀ sí ìtàn ọ̀rọ̀, jẹ́ àwọn ìtàn àgbà tí a kọ́ tàbí a sọ̀rọ̀ nínú ẹ̀gbẹ́ tí kò ní èrò ẹni kọ̀ọ̀kan, níbi tí àwọn ẹ̀kúnrere àti àwọn ẹ̀bùn ọ̀rọ̀ tí ó kọ́ èrò máa ń fa ìgbádùn àti ìwúrí.
Nígbà tí àwọn ọ̀rọ̀ àgbà tí a sọ̀rọ̀ nínú Yọ̀ró bá gbọ̀ngbọ̀n, ọ̀rọ̀ náà máa ń padà di àgbà, èyí tí ó mú kí ó ṣòro fún àwọn ọ̀rọ̀ tí a kọ́ sílẹ̀ láti dígún. Ẹ̀gbẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà Yọ̀ró tí kò ṣeé fojú rí máa ń ṣẹ̀ wọn ní ilé àwọn aṣáájú ọ̀rọ̀ àgbà tí ó mọ̀ ìtàn àgbà Yorùbá, àṣà, àti ìṣe ọ̀rọ̀ àgbà, èyí tí wọ́n sì ní ọ̀rọ̀ àgbà púpọ̀ tí wọ́n ti kọ́ sílẹ̀ nínú ọkàn wọn.
Nígbà tí wọ́n bá gbọ́ ọ̀rọ̀ àgbà kan tí ó dára, àwọn ọ̀rọ̀ àgbà ti Yọ̀ró máa ń gbàá láti kọ́ ọ̀rọ̀ náà, nígbà míì sì, wọ́n á kọ́ ọ̀rọ̀ náà sílẹ̀ nínú ọkàn wọn, tí wọ́n á sì máa ro ìrònú sí i pé kí wọ́n lè sọ̀rọ̀ rẹ̀ lẹ́yìn náà nígbà tí wọn bá ti ní àyè. Kì í ṣe gbogbo ènìyàn ni ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà Yọ̀ró, nítorí wọn gbọ́dọ̀ jẹ́ ẹni tó mọ̀, tó ní ọ̀rọ̀ rẹpẹtẹ, tó sì ní ìmọ̀ bí a ṣe máa ń kéwù ẹ̀gbẹ́.
Iṣẹ́ ṣíṣe Yọ̀ró jẹ́ iṣẹ́ tó ṣòro, tí ó sì gbọ́dọ̀ gbà ọ̀pọ̀ ọdún àti ìdánilójú láti mọ̀. Àwọn ọ̀rọ̀ àgbà ti Yọ̀ró máa ń sọ̀rọ̀ àgbà wọn nípasẹ̀ ìjẹ́ ìrònú, àfiyèsí tó ṣe pàtàkì, àti ọ̀rọ̀ tí ó wọ́pọ̀, tí ó sì ń fa ìwúrí àti ìgbádùn àwọn tó ń gbọ́.
Nígbà tí àwọn ọ̀rọ̀ àgbà Yọ̀ró bá ń sọ̀rọ̀ àgbà wọn, wọ́n máa ń gbájúmọ̀ sọ̀rọ̀ nípa àwọn kókó tó dára, èyí tí wọ́n máa ń fa àwọn ìgbàgbọ̀, àṣà, àti ìgbésí ayé àwọn Yorùbá. Àwọn àgbà Yọ̀ró máa ń gbájúmọ̀ sọ̀rọ̀ nípa ìdílé, ìsìn, ẹ̀tọ̀, àti àṣà, tí wọ́n sì máa ń lo ọ̀rọ̀ wọn láti kọ́ àwọn tó ń gbọ́ nípa ìṣe ọ̀rọ̀ àgbà, àṣà Yorùbá, àti ohun tó ń ṣẹlẹ̀ nínú àgbáyé.
Yọ̀ró jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dara gan-an, tó sì jẹ́ àṣà ọ̀rọ̀ àgbà tí a kọ́ láti ọdọ̀ àwọn bàbá ńlá wa. Ọ̀rọ̀ àgbà Yọ̀ró ń kọ́ àwa Yorùbá nípa ìtàn àgbà wa, àṣà wa, àti ìṣe ọ̀rọ̀ àgbà wa, ó sì ń fa ìdáríjì àti ìyìn fún ọ̀rọ̀ Yorùbá. Dídáàbò àṣà ọ̀rọ̀ àgbà Yorùbá tí ó kọ́ láti ọdọ̀ àgbà, bíi ti Yọ̀ró, jẹ́ ọ̀nà kan láti gbà dáàbò àṣà Yorùbá wa, tí ó sì ń kọ́ wa nípa ìtàn àgbà wa, àṣà wa, àti ìṣe ọ̀rọ̀ àgbà wa.