Y क्रोमोझोम

काय आहे हा Y क्रोमोझोम?
आदरणीय वाचकगण,
तुम्हाला माहीत आहे का की स्त्रिया आणि पुरुषांमध्ये असंख्य फरक आहेत ज्यांमध्ये त्यांचे आनुवंशिक मेकअप देखील समाविष्ट आहे? स्त्रिया आणि पुरुष हे दोन्ही लिंग स्वतंत्रपणे XX आणि XY क्रोमोझोमच्या जोड्यांवर आधारित असतात. आम्हाला सर्वांना माहीत आहे की स्त्रियांमध्ये XX क्रोमोझोम असते, तर पुरुषांमध्ये XY क्रोमोझोम असते. पण हे Y क्रोमोझोम म्हणजे काय? चला जाणून घेऊया या लेखात.
वाई क्रोमोझोम हे मानवी जीनोममधील एक लिंग-निश्चित करणारे क्रोमोझोम आहे. म्हणजे ते पुरुषांमध्ये लिंग निर्धारित करते. हे लिंग-निर्धारण प्रणालीवर आधारित आहे जेथे भ्रूणामध्ये यौन विकासाच्या वेळी ते जबाबदार असते.
वाई क्रोमोझोमची संरचना
रंजक गोष्ट म्हणजे Y क्रोमोझोम हे आकाराने X क्रोमोझोमच्या तुलनेत लक्षणीयरीत्या लहान आहे. त्याचा आकार साधारणतः 50 ते 60 दशलक्ष बेस पेअर्स असतो, तर X क्रोमोझोमचा आकार साधारणतः 150 दशलक्ष बेस पेअर्स असतो. Y क्रोमोझोममध्ये अनेक वेगवेगळे जीन असतात ज्यामध्ये पुरुष वैशिष्ट्यांचे नियंत्रण करणारे जीन देखील समाविष्ट आहेत.
वाई क्रोमोझोममधील जीन
वाई क्रोमोझोममधील जीन प्रामुख्याने पुरुष वैशिष्ट्यांच्या विकासासाठी जबाबदार असतात. हे जीन पुरुष जननेंद्रियाच्या विकास, मांसपेशींच्या विकासा आणि केसांच्या वाढीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात. त्याशिवाय, वाई क्रोमोझोमवर असेही जीन असतात जे म्हणतात त्याप्रमाणे पुरुषांमध्ये 'आक्रमकता' वाढवतात.
आता तुम्हाला समजले असेलच की वाई क्रोमोझोम हे पुरुषांमध्ये लिंग निर्धारित करण्यासाठी आवश्यक असलेले एक महत्त्वाचे क्रोमोझोम आहे. तसेच, पुरुषांमध्ये पुरुष वैशिष्ट्यांचे नियंत्रण करणे हे त्याचे प्राथमिक कार्य आहे. जर वाई क्रोमोझोम नसते तर पुरुषांमध्ये पुरुष वैशिष्ट्ये दिसणार नाहीत.