Yakubu Gowon: Dan Jakaɗiya na Najeriya da Bahaushe Ɗan Asali




Sunan Yakubu Gowon ya zama sananne ga Bahaushe da Najeriyawa baki ɗaya a shekarun 1960. Shi ne ɗan ƙasar Najeriya mai mulkin soja wanda ya jagoranci yaƙin basasa a matsayin shugaban ƙasa daga shekarar 1966 zuwa 1975.
An haife Gowon a shekarar 1934 ga iyaye Bahaushe a kauyen Pankshin na jihar Filato. Ya yi karatu a Kaduna da Biritaniya, inda ya horu a matsayin jami'in soja.
A shekarar 1966, an kafa Gowon a matsayin shugaban kasa bayan juyin mulkin soja da ya kifar da shugaban kasa Johnson Aguiyi-Ironsi. Ya fuskanci kalubalen yaƙin basasa na Najeriya, yaƙin da ya ɓarke tsakanin gwamnatin tarayya da yankin Biafra da ya balle.
Mulkin Gowon ya samu nasarar kawo karshen yaƙin basasa a shekarar 1970, amma ya ci gaba da fuskantar wasu matsaloli, kamar cin hanci da rashawa da tashin gauronka. A shekarar 1975, an kifar da shi a wani juyin mulki da Murtala Muhammed ya jagoranta.
Bayan an kore shi a mulki, Gowon ya yi ritaya daga rayuwar jama'a kuma ya koma Birtaniya. Ya ci gaba da zama babban ɗan Najeriya kuma ya faɗi albarkacin bakinsa a kan batutuwan da suka shafi ƙasarsa da nahiyar Afirka.
A shekarar 2013, an yi wa Gowon lakabi da Babban Kwana na Najeriya, ɗaya daga cikin manyan darajoji a ƙasar. Har yanzu yana da mutunci a tsakanin mutanen Najeriya kuma ana ɗaukarsa a matsayin ɗaya daga cikin ɗan asalin Bahaushe da suka fi kowacce tasirin a tarihin Najeriya.

Wasu Ɓangarorin Rayuwar Gowon:

* Ya kasance Kirista mai kishi kuma ya kasance mai yawan magana game da muhimmancin haƙuri da gafara.
* Ya kasance mutumin kirki da mai kirki wanda ya shahara da tawali'unsa.
* An san shi da son wasannin polo da squash.
* Ya kasance mai son tarihi kuma ya kasance memba na Ƙungiyar Tarihi ta Najeriya.
* Bayan ya yi ritaya, ya kafa gidauniyar Yakubu Gowon, ƙungiyar agaji da ke aiki don inganta rayuwar mutanen Najeriya.