Yann Barthes: de peetvader van de postmoderne kritiek.




door Annemie Horemans
Yann Barthes, een omstreden figuur in de literaire wereld, was een Franse filosoof, literatuurcriticus en essayist. Hij was een van de belangrijkste figuren in de ontwikkeling van de postmoderne kritiek en zijn werk heeft een grote invloed gehad op de moderne literaire theorie.
Barthes werd geboren in Parijs in 1915. Hij studeerde filologie en werd vervolgens leraar Frans. In 1952 werd hij aangesteld als docent aan de École pratique des hautes études, waar hij tot 1969 bleef lesgeven. Gedurende deze tijd ontwikkelde hij zijn eigen unieke benadering van literaire kritiek, die hij "mythologie" noemde.
Mythologie
Barthes' mythologie was gebaseerd op de idee dat cultuur een systeem van tekens is dat voortdurend betekenis produceert. Hij geloofde dat de betekenis van een tekst niet vaststaat, maar eerder wordt geconstrueerd door de lezer. Dit idee was radicaal voor die tijd, aangezien de traditionele literaire kritiek ervan uitging dat er één juiste betekenis was die door de auteur was bedoeld.
Barthes' mythologie was zeer invloedrijk en hielp de weg te banen voor de ontwikkeling van de postmoderne kritiek. De postmoderne kritiek verwerpt het idee van een objectieve, universele waarheid en benadrukt in plaats daarvan het belang van interpretatie en perspectief.
Controverse
Barthes' werk was vaak controversieel. Zijn essay "De dood van de auteur" uit 1967 maakte bijvoorbeeld nogal wat stof op. In dit essay betoogde Barthes dat de auteur niet langer de ultieme autoriteit over de betekenis van een tekst is. In plaats daarvan wordt de betekenis van een tekst gecreëerd door de lezer.
Dit idee was voor velen schokkend, aangezien het de traditionele opvatting van het auteurschap ondermijnde. Het veroorzaakte nogal wat opschudding in de literaire wereld en er werd veel over gedebatteerd.
Erfenis
Ondanks de controverse eromheen, is Barthes' werk van blijvende invloed op de moderne literaire theorie. Zijn ideeën over mythologie, auteursschap en interpretatie hebben de manier waarop we over literatuur denken en schrijven diepgaand veranderd.
Barthes stierf in 1980. Hij is nog steeds een van de meest invloedrijke literatuurcritici van de 20e eeuw. Zijn werk blijft worden gelezen en bestudeerd door studenten en onderzoekers over de hele wereld.
Ronduit revolutionair
Barthes' werk was ronduit revolutionair. Het veranderde de manier waarop we over literatuur dachten en het hielp de weg te banen voor de ontwikkeling van de postmoderne kritiek. Zijn ideeën blijven nog steeds relevant en invloedrijk in de huidige literaire wereld.